Naturalne środki lecznicze stosowane w pszczelarstwie .

Naturalne środki lecznicze

stosowane w pszczelarstwie .

 

 

Naturalne środki lecznicze odnalazły swoje zastosowanie nie tylko w profilaktyce i leczeniu chorób ludzi , ale również i zwierząt , w tym pszczół . Do naturalnych produktów leczniczych , bez zawartości substancji chemicznych dla pszczół zalicza się rozmaite zioła i olejki eteryczne .

 

Przegląd naturalnych środków antyseptycznych i leczniczych stosowanych w pszczelarstwie .

  Olejki:

Rozmarynowy,Tymiankowy , Szałwiowy, Cytrynowy,Kminkowy, Żywokostowy, Mięty Pieprzowej

Olejki odnalazły swoje zastosowanie w zapobieganiu i leczeniu pszczół z warrozy, grzybicy czy choroby woreczkowej .

Olejki eteryczne są również używane do uspokajanie pszczół , poddawania matek , zganiania ich z korpusów z miodni itp. .

 

Olejek Cynamonowy 

Skutecznie zwalcza i zapobiega Zgnilcowi Amerykańskiemu i Europejskiemu (kiślicy ) 

 

Tymianek

 Ma właściwości bakteriobójcze , jest stosowany jako olejek na zwalczanie roztoczy a zwłaszcza warrozy (zawiera tymol) . 

 

 

Kobylak (szczaw pospolity)

Jako zioło stosuje się do zakarmiania jesiennego i oprysku chorych rodzin do leczenia nosemozy i choroby majowej ( biegunek ).

                                                                         

 

Kora Dębu

 Jej wywar stosowany jest do karmienia zimowego a także do wiosennego pobudzania czerwienia u matek , stosowany także przy nosemozie Ceranea . 

 

Wrotycz pospolity (ziele Matki Boskiej)

  Zwalcza warrozę , przed zabiegiem dennicę należy wyścielić białą kartką posmarowaną olejem jadalnym . Wrotycz musi być wysuszony , do podkurzacza dodaje się i spala całe łodygi i kwiaty. Odymiać pszczoły normalnie w czasie zwykłego przeglądu , bądź przez otwór wylotowy tak jak w przypadku mięty pieprzowej . ( Można łączyć te zioła.)

 

Czosnek pospolity (Allium sativum) 

Wykorzystujemy cebule (główki czosnku).
Działanie: stymulacja rodzin pszczelich, zwiększenie odporności na choroby pszczół, profilaktyka nosemozy i grzybicy.
Sposób użycia: 200 g czosnku zalać 0.5 litra spirytusu 70% lub wódki. Postawić w ciemnym miejscu na 14 dni. Od czasu do czasu wstrząsnąć. Po tym czasie przefiltrować i rozlać do butelek. W tym samym czasie sporządzić również roztwór spirytusowy propolisu w proporcji 20 g propolisu na 0.5 litra spirytusu 70 % i odstawić na 14 dni, co jakiś czas wstrząsając. Następnie przefiltrować i zlać do butelek. Oba wyciągi mieszamy w równych ilościach i podajemy pszczołom w ilości 1 ml na 0.5 l syropu wiosną przez okres siedmiu dni. W celach profilaktycznych , pszczołom można również podawać sam wyciąg z czosnku lub propolisu . Powyższy wyciąg można również podawać do poidła słoikowego wczesną wiosną .

 

Skrzyp polny (Equisetum arvense) 

Wykorzystujemy ziele skrzypu.
Działanie: leczenie grzybicy pszczół i profilaktyka.
Sposób użycia: 200 g świeżego skrzypu zalać 3 litrami wrzącej wody. Odstawić na 1 godzinę do naciągnięcia . 50 ml naparu dajemy do 1 litra syropu . Odwarem skrzypu można również karmić pszczoły przed zimą .

 

Huba drzewna 

Dym z huby brzozowej jest bardzo aromatyczny . Istnieją opinie , że pomaga on zwalczać warrozę . Nie ma do końca pewności , tradycyjnie na dennicę ula powinna powędrować biała kartka z olejem . Hubę dodajemy do żarzącego się próchna w podkurzaczu . Nie wdychać dymu .

 

Mięta pieprzowa

 Stosuje się ją do leczenia rodzin pszczelich porażonych varrozą , odymiamy ziołami uzyskanymi z mięty pierzowej rumianku i eukaliptusa jako mieszanka , lub każdym indywidualnie . Wysuszone zioła spalamy w podkurzaczu i odymiamy przez otwór wylotowy odymianie przerywamy w chwili wydostawania się dymu z pod powałki czynność tą powtarzamy 4-krotnie co pięć dni. Olejek z wyciągu mięty pieprzowej , wykorzystujemy przy zwalczaniu choroby woreczkowej i grzybicy w rodzinach pszczelich . Olejek lub wyciąg z mięty pieprzowej dodajemy do syropu lub ciasta cukrowo- miodowego . W ilości 1 cm3 na jeden litr syropu lub 1 kg ciasta.

 

Żywokost

 Jako zioło i olejek eteryczny , tak jak tymiankowy , cytrynowy , cynamonowy i kminkowy posiada właściwości bakteriobójcze i bakteriostatyczne wszystkie wspomniane olejki stosowanie są przy zwalczaniu chorób pszczelich jak: choroby grzybicze , nosemoza , zgnilec amerykański , choroba woreczkowa i warroza . Stosuje się do oprysku rzadkim syropem w stosunku 1 do 1 na każdy litr 1 cm3 lub do zakarmiania zimowego na każdy litr syropu 1 cm3 . A także do odparowania na dennicy 1 cm3 co trzy dni . 

 

Bagno zwyczajne

Wykorzystujemy łodygi bez liści z pączkami kwiatowymi.
Działanie: warrozobójcze.
Z suszonych łodyg sporządzamy napar. 50 g ziela zalewamy 1 litrem wrzącej wody i odstawiamy do naciągnięcia na okres 2-3 godzin . Otrzymanym wyciągiem opryskujemy pszczoły na plastrach .

UWAGA  Bagno zwyczajne jest rośliną częściowo chronioną w Polsce a zarazem trującą dla człowieka.

 

Aloes zwyczajny (Aloe barbadensis)

Wykorzystujemy sok ze świeżych liści .
Zwiększa odporność pszczół i posiada właściwości antyseptyczne .
Sok ze świeżych liści natychmiast po wyciśnięciu dodajemy do syropu cukrowego w ilości 5-10 ml na 1 litr syropu lub 0.5 kg ciasta miodowo-cukrowego .

 

Brzoza brodawkowata (Betula pendula)

Wykorzystujemy pączki brzozy zbierane wiosną przed rozwinięciem się liści . Liście zbieramy wiosną w czasie kwitnienia a sok z brzozy w czasie puszczania soków .
Aktywizuje pracę robotnic i czerwienie matek . Wykazuje działanie przeciwbakteryjne , przeciwgrzybiczne , jako odżywka witaminowa .
Z pączków brzozy sporządzamy odwar. 50 g suszonych, rozdrobnionych pączków zalewamy 1 litrem wody i powoli ogrzewamy na łaźni wodnej przez ok. 30 minut nie doprowadzając do wrzenia . Odstawiamy z ognia i pozostawiamy do ostygnięcia . Pszczołom podajemy 30-50 ml odwaru na 1 litr syropu cukrowego . Z liści sporządzamy napar 50 g liści zalewamy 1 litrem wrzątku i odstawiamy do naciągnięcia na 3-5 godzin . Pszczołom podajemy 100 ml na 1 litr syropu cukrowego . Świeży sok brzozowy podajemy w ilości 20-30 ml na 1 litr syropu lub 0.5 kg ciasta miodowo-cukrowego.

 

Dziurawiec zwyczajny (Hypericu perforatum)

Wykorzystujemy szczytowe partie ziela zbierane w czasie kwitnienia w lipcu i sierpniu.
Działanie: Antyseptyczne, przeciwzapalne, wzmacniające. Wykazuje działanie rozkurczowe żołądkowe , przyśpiesza trawienie pyłku pszczelego , działa łagodząco na układ trawienny . Sporządzamy napar z suszonego ziela. 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzącej wody . Odstawiamy do naciągnięcia na 2-5 godzin . Podajemy 50-100 ml na 1 litr syropu .

 

Melisa lekarska (Melissa officinalis)

Wykorzystujemy pędy razem z kwiatami. Zbiór w czasie kwitnienia .
Działanie: ogólno wzmacniające, antyseptyczne .
Z suszu sporządzamy napar. 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzącej wody . Odstawiamy na 3-5 godzin do naciągnięcia . Podajemy w ilości 50-100 ml na 1 litr syropu . UWAGA Melisa lekarska powinna być uprawiana przez każdego pszczelarza w pobliżu pasieki . Pszczoły bardzo lubią zapach melisy i stąd od wielu lat jest używana przez pszczelarzy do nacierania rąk przed pracą w pasiece , do nacierania rojnic oraz uli w których mamy osiedlić pszczoły .

 

Pokrzywa zwyczajna (Utrica dioica)

Wykorzystujemy górne części pędów razem z liśćmi . Zbiór wczesną wiosną do chwili kwitnienia i początku kwitnienia .
Działanie: ogólnowzmacniające , antyseptyczne  , dostarczające witamin , mikro- i makroelementów .
Z suszu robimy napar. 20 g suszu zalewamy 1 litrem wrzątku , odstawiamy do naciągnięcia na czas 4-6 godzin . Pszczołom dajemy w ilości 100 ml naparu na 1 litr syropu . Można też dodawać świeży syrop z pokrzywy do syropu cukrowego w ilości 5-10 ml na litr lub 0,5 kg ciasta miodowo-cukrowego .

 

Bylica piołun (Artemisia absinthium)

 

Wykorzystujemy górne części pędów razem z kwiatami . Zbiór w okresie kwitnienia .
Działanie: wzmacniające , odkażające , metaboliczne , dostarczające soli mineralnych i witamin .

 Jako wywar z ziół stosowany przy biegunkach i nosemozie wspomaga zwalczanie varrozy , stosuje się go do zakarmiania zimowego lub oprysk rzadkim syropem chorych rodzin .

Z suszu sporządzamy napar. 29 g rozdrobnionego surowca zalewamy 1 litrem wrzątku . Pszczołom podajemy w ilości 30-50 ml na litr syropu .

 

Środek Egipski

Substancja czynna :kwas cytrynowy , cytrusowe olejki eteryczne (postać : ciecz do zakraplania uliczek).
Nowy lek , skuteczny w ok. 86% . Przebadany w Egipcie .
Należy wymieszać ze sobą wyciśnięty sok z cytryny (limonki) i syrop cukrowy ( 1 kg/1litr ) w stosunku 1:1 .
Dla przykładu 200g soku z 200g syropu .
Należy polewać przygotowanym preparatem uliczki międzyramkowe ( 5-10 ml na uliczkę ).

 

Tatarak zwyczajny (Acorus calamus)

Wykorzystujemy kłącze tataraku , które zbieramy późną jesienią i suszymy .
Działanie : aktywizuje pracę robotnic i czerwienie matki . Posiada właściwości antyseptyczne i wzmacniające .
Jedną łyżkę stołową rozdrobnionego , suszonego kłącza tataraku zalewamy w termosie 2 szklankami wrzątku i zostawiamy do naciągnięcia na 24 godziny . Dajemy pszczołom wczesną wiosną po jednej łyżce stołowej na litr syropu .

 

Babka lancetowata (Plantago lanceolata)

Wykorzystujemy liście ze zbioru w czasie kwitnienia .
Działanie: odtruwające i antyseptyczne .
Sporządzamy napar. 50 g rozdrobnionego suszu zalewamy 1 litrem wrzącej wody . Pod przykryciem pozostawiamy do naciągnięcia przez okres 3-5 godzin . Pszczołom dajemy 100 ml na 1 litr syropu lub 0.5 kg ciasta miodowo-cukrowego . Można podawać również świeży sok z liści w ilości 5-10 ml na 1 litr syropu lub 0.5 kg ciasta miodowo-cukrowego .

 

Borówka czarna (Vacinium vitis idaea)

Wykorzystujemy liście borówki które zbieramy wczesną wiosną po stopnieniu śniegu .
Działanie: antyseptyczne , przeciwzapalne , przeciwbiegunkowe , odtruwające , odżywka witaminowa .
Sporządzamy napar z suszonych , rozdrobnionych liści . 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzącej wody i zostawiamy na 4-5 godzin w termosie . Podajemy 50-100 ml naparu na 1 litr syropu cukrowego .

 

Chmiel zwyczajny (Humulus lupulus)

Wykorzystujemy szyszki prawie dojrzałe , które zbieramy jesienią .
Działanie: odtruwające , antyseptyczne , pobudzające rozwój .
Z suszonych , rozdrobnionych szyszek sporządzamy napar . 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzącej wody . Zaparzać najlepiej w termosie i odstawić na 5-6 godzin . Podajemy 50 ml naparu na 1 litr syropu .

 

Głóg jednoszyjkowy (Crataegus oxyacantha)

Wykorzystujemy owoce , które zbieramy jesienią w czasie dojrzewania .
Działanie: Aktywizują pracę robotnic , czerwienie matek , zwiększają odporność na choroby , odżywka witaminowa .
50 g suszonych rozdrobnionych owoców zalewamy 1 litrem wrzącej wody , najlepiej w termosie . Pozostawiamy na 2-5 godzin do naciągnięcia . Podajemy rodzinom pszczelim w ilościach 50-100 ml na 1 litr syropu .

 

Koniczyna czerwona (Trifolium incarnatum) 

 Wykorzystuje się główki kwiatostanów i górne liście . Zbiór w okresie kwitnienia Działanie: ogólno wzmacniające , antyseptyczne , odtruwające .
Z suszu robimy napar. 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzącej wody i pozostawiamy do naciągnięcia na 2-3 godziny . Pszczołom podajemy w ilości 50 ml na 1 litr syropu .

 

Krwawnik pospolity (Achillea millefolium)

Wykorzystujemy górne części roślin w okresie kwitnienia .
Działanie: Wzmacniające , pobudzające wiosenny rozwój rodzin , antyseptyczne .
Z suszonych rozdrobnionych części roślin sporządzamy napar . 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzątku i pozostawiamy na 3-5 godzin do naciągnięcia . Pszczołom podajemy 50 ml naparu w 1 litrze syropu cukrowego .

 

Mniszek lekarski (Taraxacum officinale)

Wykorzystujemy kwiaty i młode liście zbierane w czasie kwitnienia oraz korzenie zbierane późną jesienią i wczesną wiosną .
Działanie: ogólnowzmacniające i oczyszczające organizm pszczół .
Z liści i kwiatów sporządzamy napar . 50 g suszu zalewamy 1 litrem wrzącej wody i pozostawiamy do naciągnięcia na 2 do 4 godzin . Z suszonego korzenia sporządzamy odwar . 50 g suszonego, rozdrobnionego korzenia zalewamy 1 litrem wody . Wolno podgrzewamy na łaźni wodnej przez 30 minut nie dopuszczając do wrzenia . Odstawiamy do ostudzenia . Pszczołom podajemy 50 ml naparu bądź odwaru do 1 litra syropu cukrowego .

 

Pięciornik kurze ziele (Potentilla erecta) . 

Wykorzystujemy kłącza zbierane późną jesienią , w październiku lub wiosną przed pojawieniem się liści .
Działanie : Stymulujące pracę pszczół i matki , odtruwające , antyseptyczne , przeciwgrzybiczne, przeciwbiegunkowe .
Z wysuszonych i rozdrobnionych kłączy sporządzamy odwar . 20 g zalewamy 1 litrem wrzącej wody i podgrzewamy wolno na łaźni wodnej nie dopuszczając do wrzenia przez 30 minut . Odstawiamy do ostygnięcia . Podajemy 50 ml na 1 litr syropu .

 

Sosna zwyczajna (Pinus silvestris)

Wykorzystuje się pączki oraz świeże igliwie z młodych gałązek . Pączki zbieramy wczesną wiosną w okresie nabrzmiewania . Igliwie można zbierać w ciągu całego roku (zimą posiada najwięcej witamin) .
Działanie: wzmacniające , przyśpieszające wiosenny rozwój pszczół , uodparniające na choroby , wzbogacające w witaminy .
Z pączków i igliwia sosny sporządzamy odwar .  20 g rozdrobnionego surowca zalewamy zimną wodą i podgrzewamy przez 30 minut nie dopuszczając do wrzenia . Odstawiamy do wystudzenia . Pszczołom podajemy 20-30 ml odwaru na 1 litr syropu cukrowego .

 

Dzika róża (Rosa canina) 

Wykorzystujemy owoce . Zbiór w okresie dojrzewania - koniec września , październik .
Działanie: stymulujące rozwój rodziny pszczelej , dostarczające witamin .
50 g wysuszonych i rozdrobnionych owoców zalewamy 1 litrem wrzątku i odstawiamy na 2-4 godziny do naciągnięcia , najlepiej w termosie . Pszczołom podajemy w ilości 30-50 ml na litr syropu cukrowego .

 

Cebula jadalna (Allium cepa)

1)    30 g rozdrobnionej cebuli zalać 0.5 litrem wrzącej wody w termosie . Odstawić na dwa dni . Wyciąg ten dodaje się do 3 litrów syropu . Podkarmiamy 4-krotnie co 6 dni w ilości 500 ml syropu na rodzinę pszczelą .
 

2)   cebulę razem z łupinami zetrzeć na tarce . Jedną średniej wielkości cebulę dodajemy do 5 litrów ciepłego syropu , odczekujemy około 1 godziny i podajemy pszczołom do podkarmiaczek . 

3)    cebulę rozcieramy, zalewamy 1 litrem ciepłej wody , słodzimy i tym roztworem opryskujemy obustronnie pszczoły siedzące na plastrach a także plastry z czerwiem otwartym . Oprysk powtarzamy 3-4 razy co 4 dni .

 

 

Stosowanie ziół można uważać tylko za zabieg dodatkowy.
Użycie środków chemicznych powinno nadal pozostawać główną metoda walki zwłaszcza z chorobami zwalczanymi z urzędu. Osobiście radziłbym traktować te receptury jako poboczne środki wspomagające , nie powinny one stanowić podstawy w leczeniu danej choroby . Przede wszystkim należy wykonać zabiegi techniczne , zastosować silniejsze , konkretne środki lecznicze o profilu chemicznym a dopiero potem wspomagająco wprowadzić podkarmianie bądź opryski z wykorzystaniem powyższych ziół i olejków .  Jak najbardziej polecam dodawanie wywarów ziół i użycie olejków przy podkarmianiu zimowym , oczyszcza się w ten sposób organizm pszczoły i wzmacnia bariery odpornościowe .